Grzybica pochwy i bakteryjne zapalnie pochwy w okresie menopauzy

Objawy przekwitania i zanikowe zapalenie pochwy

Menopauza charakteryzuje się szeregiem zmian w obrębie gospodarki hormonalnej organizmu. Obniżone stężenie hormonów płciowych, tj. estrogenów i progesteronu, przekłada się nie tylko na ogólne samopoczucie i typowe objawy wypadowe menopauzy (np. uderzenia gorąca, obniżenie nastroju, nadmiar wody w organizmie), ale wpływa także na układ płciowy.

Mniej estrogenu w krwiobiegu sprawia, że tkanki pochwy stają się cieńsze, mniej ukrwione, bardziej suche i mniej elastyczne. Ma miejsce remodeling nabłonka wyścielającego narządy płciowe. Gruczoły wydzielnicze produkują nieadekwatną do zapotrzebowania ilość wydzieliny.

Częściej dochodzi do tak zwanego zanikowego zapalenia pochwy (atroficzne zapalenie pochwy), które zwiększa ryzyko powstania otarć i mikrourazów, przez co wzrasta prawdopodobieństwo rozwoju infekcji intymnych – najczęstsze to grzybica pochwy i bakteryjna waginoza, czyli bakteryjne zapalenie pochwy.

Formę prewencji stanowi w takim przypadku prawidłowa higiena intymna, choć często okazuje się ona niewystarczająca i konieczna jest konsultacja u ginekologa, który wdroży odpowiednie postępowanie terapeutyczne.

To też może Cię zainteresować: Uderzenia gorąca w młodym wieku – przyczyny

Drożdżyca pochwy i bakteryjna waginoza a menopauza

Przyczyną infekcji intymnych w okresie menopauzy jest zmniejszone stężenie estrogenów. Wiąże się to z wygasaniem czynności jajników, które są głównym źródłem hormonów u kobiet. Estrogeny nie tylko odpowiadają za prawidłową elastyczność tkanek, stan nabłonka wyścielającego okolice intymne, ale dbają też o utrzymanie prawidłowego pH pochwy.

Odczyn inny niż kwaśny stwarza doskonałe warunki do wypierania naturalnej flory fizjologicznej i dominacji patogenów chorobotwórczych: bakterii czy grzybów. Najczęstszymi infekcjami pochwy w okresie menopauzy jest bakteryjna waginoza oraz drożdżyca pochwy.

Klimakterium sprzyja infekcjom intymnym, ponieważ:

• zmienia się odczyn w pochwie, jej pH wzrasta, stając się mniej kwasowe;
• dochodzi do wypierania fizjologicznych szczepów bakterii z rodzaju Lactobacillus przez drobnoustroje chorobotwórcze;
• osłabieniu ulega bariera ochronna: zmniejszony przepływ krwi, redukcja nabłonka wyścielającego okolice narządów intymnych, liczne mikrourazy i podrażnienia.

Czytaj również: Postmenopauza – co to jest? Jakie są objawy okresu pomenopauzalnego?

Grzybica pochwy a menopauza

Na liście najczęstszych infekcji intymnych okresu menopauzy znajduje się bakteryjna waginoza pochwy oraz drożdżyca. Pomimo dużego podobieństwa w symptomatologii obu stanów chorobowych, istnieją pewne różnice, które pozwalają ustalić rozpoznanie i wdrożyć stosowne leczenie.

Infekcje bakteryjne pochwy są wskazaniem do antybiotykoterapii, natomiast grzybicze – do zastosowania preparatów przeciwgrzybiczych. W tym ostatnim przypadku niezwykle istotny jest odpowiedni czas terapii, gdyż skrócenie czasu leczenia może powodować częste nawroty.

W niektórych sytuacjach podczas leczenia grzybicy pochwy zaleca się objęcie terapią partnera seksualnego pacjentki. Objawy wspólne dla infekcji intymnych to przede wszystkim: dolegliwości bólowe, pieczenie czy obecność upławów.

Zakażenie grzybicze pochwy manifestuje się ponadto upławami o konsystencji twarożka i białawym zabarwieniu, a także uporczywym świądem sromu.

Z kolei wodniste upławy w połączeniu z rybim zapachem z pochwy są znamienne dla zakażenia bakteryjnego.

Klimakterium – jak leczyć infekcje intymne podczas menopauzy?

Aby zniwelować nieprzyjemne dolegliwości i zmniejszyć ryzyko infekcji intymnych podczas menopauzy zalecana jest hormonalna terapia zastępcza, czyli suplementacja hormonów pozostających w niedoborze.

Przy włączeniu tego typu leków trzeba pamiętać o przeciwwskazaniach, a zwłaszcza o nadciśnieniu tętniczym czy niewydolności żylnej. Alternatywnie dopuszcza się przyjmowanie fitoestrogenów – hormonów pochodzenia roślinnego.

Bardzo ważną rolę w eliminowaniu oznak menopauzy odgrywa odpowiednia profilaktyka. Są to wszelkie działania mające na celu zapobieganie infekcjom.

Podczas klimakterium ogromną rolę odgrywa higiena intymna. Zalecane jest przynajmniej dwukrotne podmywanie się w ciągu dnia, najlepiej pod bieżącym strumieniem wody. Popularne wśród kobiet irygacje pochwy nie są wskazane.

Płukanie pochwy eliminuje drobnoustroje chorobotwórcze, ale jednocześnie niszczy bakterie, które pełnią funkcję obronną organizmu. Są to pałeczki kwasu mlekowego odpowiadające za utrzymanie prawidłowego pH. Koniecznie należy zwrócić uwagę na bieliznę. Powinna być wykonana z czystej bawełny, aby zapewnić stały dopływ powietrza.

Zaleca się, aby wybór produktów do higieny intymnej nie był przypadkowy. Na rynku kosmetycznym można znaleźć preparaty dedykowane kobietom w okresie menopauzy, np. żele lub płyny do higieny intymnej, wzbogacone o składniki silnie nawilżające, które zapobiegają nadmiernej suchości pochwy, która jest czynnikiem predykcyjnym do rozwoju infekcji.